W sierpniu 2011 roku dzięki uprzejmości firmy Microsoft miałem przyjemność przez dwa miesiące testować konsolę Xbox Kinect. Sprawdzałem ją pod kątem wykorzystania w rehabilitacji. Do ćwiczeń zakwalifikowani zostali głównie pacjenci neurologiczni z takimi schorzeniami jak przepuklina oponowo-rdzeniowa, mózgowe porażenie dziecięce, uraz czaszkowo-mózgowy oraz udar mózgu.
Udostępniono mi gry takie jak Kinect Sports, Dance Central, Joy Ride oraz Kinect Adventures. Najczęściej korzystałem z zestawu gier sportowych, natomiast pacjenci mieścili się w przedziale wiekowym 6-60 lat. Skupiłem się na obserwacji i analizie ruchu przed, w trakcie i po ćwiczeniach na konsoli.
Po testach kilku moich pacjentów postanowiło zakupić konsolę na własny użytek, dzięki czemu nadal mogłem obserwować jak ją wykorzystują. Postanowiłem podzielić się z Wami moimi długoletnimi spostrzeżeniami, ponieważ w czasach gdy pracę fizjoterapeutów paraliżuje koronawirus, konsola Xbox Kinect może choć częściowo zastąpić ćwiczenia rehabilitacyjne.
Korzyści ze stosowania Xbox Kinect w rehabilitacji
Doszedłem do wniosku, że największe korzyści można osiągnąć w takich aspektach jak równowaga i duża motoryka kończyn górnych. Pacjenci nie poprawiają funkcji manipulacyjnych dłoni ponieważ zadania w grach mają charakter globalny. Uważam, że osoby po amputacji w obrębie kończyny górnej mogą dużo skorzystać podczas treningu bramkarskiego, gdzie należy obronić jak najwięcej strzałów przy użyciu zachowanej kończyny górnej i kończyn dolnych. Z każdą kolejną obroną rośnie poziom trudności (piłka leci szybciej i w bardziej nieoczekiwane miejsca). Dzięki opcji zapisywania wyników możemy śledzić postępy pacjentów.
Wśród osób po amputacji w obrębie kończyny dolnej największe korzyści zauważyć można w zakresie równowagi, tym bardziej, że na wczesnym etapie leczenia często nie posiadają jeszcze zaawansowanych protez.
Dzięki stopniowaniu trudności konsola przydatna będzie również w procesie podtrzymywania sprawności u osób starszych. U seniorów bardzo ważne jest utrzymywanie umiarkowanej aktywności fizycznej, która zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy chorób układu krążeniowego.
Fundacja Iskierka jako pierwsza w Polsce zaczęła wykorzystywać konsolę Xbox Kinect w rehabilitacji:
Należy być bardzo uważnym podczas ćwiczeń z dziećmi. Terapeuta musi wykazać się dużą dozą koncentracji, aby terapia nie przeobraziła się nie postrzeżenie w chaotyczną zabawę. Wśród dorosłych pacjentów dużym powodzeniem cieszył się boks, głównie ze względu na element współzawodnictwa. Pod kątem terapeutycznym można było zaobserwować kilka pozytywnych aspektów takich jak konieczność przenoszenia ciężaru ciała z jednej nogi na drugą, kontrrotacja obręczy barkowej względem biodrowej oraz wymuszenie używania obu kończyn górnych w celu wyprowadzenia celnych ciosów i organizowania skutecznej obrony.
Jacy pacjenci mogą korzystać z Xbox Kinect?
Pacjent, aby wziąć udział w ćwiczeniach przy użyciu konsoli Xbox Kinect musi być na tyle sprawny, żeby przyjąć samodzielnie pionową postawę ciała. Na szczęście pomimo tego pacjenci na wózkach inwalidzkich również zostaną wykryci przez detektor Kinect i mogą grać w gry wymagające użycia wyłącznie rąk.
Ruchy kończyn górnych w trakcie grania odbywają się w łańcuchach otwartych i z tego powodu do ćwiczeń na konsoli klasyfikowani powinni być pacjenci u których tego typu zadania są realne do wykonania. Z pacjentem po uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego powinniśmy zaczynać od aktywności w łańcuchach zamkniętych. Gdy wykonuje on je poprawnie to możemy przejść do łańcuchów otwartych. Podczas ćwiczeń nie mogą narastać reakcje stowarzyszone, takie jak np. wzmożenie napięcia niedowładnej kończyny.
Zalety z korzystania z Xbox Kinect w rehabilitacji
Jedną z największych zalet używania nowych technologii w rehabilitacji jest fakt, że pacjent bardzo szybko otrzymuje informację zwrotną czy wykonał zadanie poprawnie czy też musi jeszcze potrenować. Poza tym osoby po uszkodzeniach ośrodkowego układu nerwowego bardzo tracą na wydolności. Dzieje się to za sprawą długiej hospitalizacji i małej ilości ruchu w domu. Natomiast produkt firmy Microsoft naprawdę stawia pod tym kątem duże wymagania czego sam doświadczyłem. Zresztą sami przekonajcie się jak zaawansowany to może być trening:
Konsola Xbox Kinect na dobre przyjęła się na rynku. Coraz częściej jest wykorzystywana podczas rehabilitacji w ośrodkach na całym świecie. Na uwagę zasługuje fakt, że stale wychodzą nowe gry, które z powodzeniem mogą być wykorzystane w terapii. Chodzi mi głównie o takie tytuły jak:
- miCoach Kinect (przy współpracy z firmą Adidas),
- Nike+ Kinect Training, Zumba Fitness Core,
- EA Sports Active 2,
- Michael Phelps: Push The Limit,
- Your Shape Fitness.
Mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości będzie mi dane przetestować choć część gier pod kątem przywracania sprawności. Podzielę się z Wami oczywiście moimi spostrzeżeniami.
Sprawdź prowadzone przeze mnie kursy
Podobne wpisy: